Ik was gelijk verliefd, op de kunstenaar en het museum. Het werk betreft, kort door de bocht, niets meer dan een gat in de grond*. Je zou in die zin kunnen zeggen dat het tegenovergestelde is van een sculptuur.
Ik werd door het gat aangetrokken, of nog letterlijker: ik werd er ingezogen. Ik wist niet hoe ik me er fysiek toe moest verhouden.
Descent into Limbo - Anish Kapoor - 1992
Kapoor kon vanaf dat moment concurreren met alles wat ik goed vind, tussen welke grootheden ik het ook maar tegenkom. Vanzelfsprekend was ik erg nieuwsgierig naar het overzicht van zijn werk, op de plek waar ik het eerst heb ontmoet.
De expositie wordt gedomineerd door een groot aantal imposante glanzende objecten. Net als bij 'Limbo', hebben ze de intentie je fysiek te desoriënteren. Het zijn meditaties over hoe je lichaam zich verhoud tot de ruimte waar het zich in bevind… In ieder geval, dat is wat een werk van Kapoor beoogt..
Spiegeltje spiegeltje aan de wand..
Ik kon me daarentegen niet aan de indruk onttrekken dat ik me in een soort kermisachtig "lachspiegel paleis' bevond. Binnen de kortste keren was ik, net als ongeveer elke andere bezoeker, mijn best aan het doen mezelf zo komisch mogelijk op de foto te zetten. Deze dubbelheid van een dergelijk banale bezigheid bij monumentaal werk kan misschien bij een
Balloon dog van
Jeff Koons door de beugel, bij een Kapoor zit je dan in een verkeerd denk kader.
Stop: Hammertime!
De werken van kapoor leveren een ervaring op. Ze zijn niet in de eerste plaats conceptueel of theoretisch zoals veel hedendaagse kunst. Ze proberen een directe, fysieke beleving teweeg te brengen. Dit is precies waarom de werken het zo goed doen tussen tijdsgenoten: Zo leveren ze vaak de broodnodige variatie tussen kunst die in de eerste plaats conceptueel een beroep op je doen. Of had ik dat al gezegd?
Dat het de fysieke ervaring op één heeft staan is de kwaliteit, maar ook het gevaar. Bij een overzicht loop je zo snel van sculptuur naar sculptuur: op naar 'de volgende ervaring'.
Ik wordt dan erg snel recalcitrant. Voor ik het wist was ik enigszins cynisch in de kantine een foto van mijzelf in de reflectie van het bestek aan het maken.
Hoe verhoud ik mij ruimtelijk t.o.v. dit boterhammes?
Is mijn liefde voor Kapoor hiermee bekoeld? Nee, dat kan ik niet zeggen. Echter, graag met mate en in de juiste context. Onverwacht, tussen een overzicht van een moeilijkdoener als
Joseph Beuys ofzo;)
Het werk van Anish Kapoor is nog tot 27 januari te bezoeken in Museum de Pont te Tilburg.
*Het betreft een druppelvormig gat, bedekt met uiterst donkerblauwe pigmentpoeder. Hierdoor krijgt licht niet de kans te reflecteren.
